Paryskie katakumby w 1861 roku

                                                               

Uwielbiam pionierskie zdjęcia paryskich katakumb wykonane w 1861 roku przez francuskiego pioniera fotografii Felixa Nadara (Gaspard-Félix Tournachon, pseudonim Nadar). Owszem, to właśnie te zdjęcia zrobione przy użyciu sztucznego oświetlenia ('baterii' Bunsena) przyczyniły się do uczynienia paryskich katakumb popularnym miejscem do zwiedzania przez żądnych mocnych wrażeń paryżan. Nadar był cenionym i radykalnym paryskim fotografem. Oprócz zrobienia licznych zdjęć katakumb i kanałów Paryża trudnił się także fotografią portretową, wykonał m.in. portrety Victora Hugo, George Sand, Charlesa Baudelaire'a czy Honoré de Balzaca. 

Nadar fotografował niekończące się rzędy ludzkich czaszek i kości, a do przedstawienia pracy ludzkiej w gęstniejącym mroku katakumb (z powodu 18-minutowego czasu ekspozycji) użył manekinów. 

"I had judged it advisable to animate some of these scenes by the use of a human figure — less from considerations of picturesqueness than in order to give a sense of scale, a precaution too often neglected by explorers in this medium and with sometimes disconcerting consequences. For these eighteen minutes of exposure time, I found it difficult to obtain from a human being the absolute, inorganic immobility I required. I tried to get round this difficulty by means of mannequins, which I dressed up in workmen’s clothes and positioned in the scene with as little awkwardness as possible."

Sportretował też samego siebie na tle ściany ludzkich czaszek i kości. Obecnie jedynie malutka część labiryntu paryskich katakumb jest dostępna dla turystów, pozostałe części od dekad toną w ciemnościach i czekają na eksploratorów znanych w Paryżu jako cataphiles.