czwartek, 30 kwietnia 2015

Joe Navarro, Toni Sciarra Poynter "Niebezpieczne osobowości: Jak rozpoznać psychopatów w naszym otoczeniu" - recenzja



















Kiedy zobaczyłem w środku "Niebezpiecznych osobowości" słynny i mrożący krew w żyłach cytat pochodzący od seryjnego mordercy młodych kobiet Theodore'a Roberta Bundy'ego "My, seryjni mordercy, jesteśmy waszymi synami, waszymi mężami, i jesteśmy wszędzie. A jutro więcej waszych dzieci będzie martwych." wiedziałem, że muszę "Niebezpieczne osobowości" kupić. Jako niedoszły prawnik interesowałem się przez długi czas zwłaszcza kryminalistyką, kryminologią i psychologią śledczą ze szczególnym naciskiem na psychopatologię. Wcześniej rzuciła mi się w oczy książka popularnonaukowa psychologa Kevina Duttona "Mądrość psychopatów", ale że "Niebezpieczne osobowości" stały na półce księgarni tuż obok niej najpierw skusiłem się na rendez-vous z osobowościami dysfunkcyjnymi. Z "Mądrością psychopatów" zmierzę się z całą pewnością nieco później - w "Niebezpiecznych osobowościach" były agent FBI Joe Navarro omawia cechy charakteryzujące nie tylko psychopatów (drapieżców), ale też patologicznych narcyzów, osobowości chwiejnych emocjonalnie czy paranoików. Czyni to bez nadmiernego wchodzenia w socjologiczny i psychiatryczny żargon oraz popadania w zawiłe statystyczne analizy. Jego książka ma być przede wszystkim atrakcyjna i zrozumiała dla laików, którzy często wchodzą w społeczne interakcje z destrukcyjnymi osobowościami. Jak takie niebezpieczne osobowości wyłowić z naszego otoczenia i jak się przed nimi uchronić? Na to pytanie Navarro stara się odpowiedzieć przytaczając sporo przykładów: seryjni mordercy (Dennis Rader, Ted Bundy, John Wayne Gacy), masowi mordercy (Anders Behring Breivik, mordercy z Columbine), założyciele zbrodniczych sekt (Jim Jones, David Koresh), dyktatorzy (Stalin, Hitler, Pol-Pot), pedofile, gwałciciele, narcystyczne morderczynie (Jodi Arias), terroryści, zawodowi mordercy (Richard Kuklinski) czy notoryczni rabusie banków. Przyzwoita książka, którą czyta się błyskawicznie, a jej uważna lektura rzeczywiście może (choć nie musi) uchronić kogoś przed krzywdą fizyczną, psychiczną czy finansową. Każdy rozdział o niebezpiecznej osobowości (narcyz, osobowość chwiejna emocjonalnie, paranoik, drapieżca, czyli psychopata/socjopata) kończy się pomocną listą kontrolną, która ma za zadanie przybliżyć czytelnikowi cechy charakterystyczne dla danej kategorii. Trochę raziło mnie nagminne używanie powtórzeń i spora ilość wywołujących szczękościsk banałów, tudzież uproszczeń, ale przeczytałem poradnik Joe Navarro z zainteresowaniem. Osobiście wychodzę z założenia, iż choćbyśmy nawet byli uzbrojeni w obszerną wiedzę na temat niebezpiecznych osobowości pewnych sytuacji (np. gwałtowności ludzkich zachowań) nie jesteśmy w stanie przewidzieć. W końcu wystarczy się znaleźć w złym miejscu w złym czasie i może stać się nam krzywda. Co nie zmienia faktu, że należy starannie obserwować otoczenie, zachować minimum środków ostrożności i zdobywać wiedzę o mrocznych sekretach człowieka.

"Obejrzyjcie nagranie video, przedstawiające Dennisa Radera, seryjnego mordercę BTK (bind, torture and kill), który wiązał, torturował i zabijał ofiary. Warto posłuchać jego wyznań na temat szczegółów popełnianych zbrodni. Z pewnością zwrócicie uwagę na coś, co w psychologii nazywa się "spłaszczeniem afektu". Zimny, rzeczowy dobór słów i wyraz twarzy są typowe dla niektórych drapieżców, nawet gdy relacjonują oni swoje koszmarne zbrodnie." - cytat z książki.

Na zdjęciach Theodore Robert Bundy (30-36+ morderstw młodych kobiet i nastolatek, egzekucja 24 stycznia 1989 roku we Florida State Prison, archetyp seryjnego mordercy), maska Dennisa Radera, której używał do sesji bondage, Dennis Rader we własnej osobie oraz jego prywatne zdjęcie S/M.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz