niedziela, 7 lipca 2013

Labirynt Baiae zejściem do antycznego świata podziemi?



Labirynty i podziemia... Argentyńczyk Jorge Antonio Borges w jednym ze swoich matematycznych opowiadań-zagadek napisał "...labirynt, który składa się z jednej tylko linii prostej i który jest niewidzialny, nieustanny". Przenieśmy się w tej chwili w okolice Neapolu, a konkretnie na tzw. Pola Flegrejskie, czyli superwulkan Campi Flegrei, częściowo zatopioną kalderę, która po raz ostatni wybuchła w 1538 roku ze stożka Monte Nuovo. Z Polami Flegrejskimi wiąże się legenda o sybilli (wieszczce) Cumaean, która zamieszkiwała jaskinię w Campi Flegrei. Spodobała się bogowi słońca Apollo, który zaoferował jej za dziewictwo jedno życzenie. Sybilla poprosiła o tyle lat życia, ile ziaren piasku zmieści się w garści – było ich tysiąc. Apollo obdarzył ją długim życiem, ale ponieważ nie prosiła o wieczną młodość z biegiem lat starzała się i kurczyła nie mogąc umrzeć.

Grecki geograf, historyk i podróżnik Strabon wspominał, że gdzieś w Campi Flegrei ukryta jest Wyrocznia Śmierci. Archeolodzy zaczęli zatem szukać groty Aornos, w której miała zamieszkiwać sybilla. W pobliżu jeziora Avernus zidentyfikowano 'jaskinię wieszczki', ale nie prowadziła ona do świata podziemi. Przełom nastąpił w latach 50-tych, gdy włoski archeolog Amedeo Maiuri odkrył w antycznym rzymskim uzdrowisku Baiae wejście do tajemniczej, ukrytej przez wieki pod winoroślami jamy (antrum). Tunel, który niknął w pobliskim wzgórzu w pobliżu świątyni ział mrokiem i gorącymi oparami. W latach 60-tych tunelem zainteresował się archeolog Robert Paget oraz jego przyjaciel Keith Jones. Obaj weszli do tunelu nie zważając na trujące opary. Później przez lata z grupą ochotników pracowali przy nim wykrywając niższe poziomy systemu tuneli. W ścianach labiryntu istniały nisze przeznaczone dla lamp olejnych, co nadawało kompleksowi tuneli ceremonialny charakter. To, co odkrył Paget było spektakularne: kolejne antrum zwane Antrum Inicjacyjnym, czy inaczej Wielkim Antrum, które było siecią podziemnych tuneli. W jednym z tuneli płynął gorący strumień siarkowy, którego temperatura była bliska punktu wrzenia. Cuchnęło siarką. Paget odnalazł też ukryte sanktuarium (przedsionek), schowane schody oraz ruiny zbiorników na wodę.

Paget i Jones uznali, że system tuneli w Baiae został skonstruowany przez kapłanów, aby naśladować zejście do greckiego świata podziemi. Strumień reprezentował rzekę Styks, którą musieli przekroczyć umarli, aby dostać się do Hadesu. A z kim mieli się spotkać w ukrytym sanktuarium? Paget spekulował, że z kapłanką, wieszczką, sybillą. Sanktuarium reprezentowało Pałac Królowej i Króla Podziemi: Persefony i Hadesa. A tunele pełne trujących wulkanicznych oparów z Campi Flegrei miały przypominać podziemny świat. W "Eneidzie" Wergiliusza Eneasz przekracza Styks tylko raz wychodząc z Hadesu z drugiej strony - na to pozwalała też konstrukcja systemu tuneli Baiae. Paget i Jones oszacowali powstanie systemu tuneli na ok. 550 p.n.e, czyli mniej więcej w tym samym czasie, w którym miała żyć sybilla Cumaean. Tunele zatem mogli stworzyć greccy kolonizatorzy Cumae, zablokowali je natomiast zapewne Rzymianie w okresie po śmierci Wergiliusza. Kanał z gorącym strumieniem reprezentował Styks, albo rzekę ognia Flegeton w Podziemiu (dopływ Acheronu), która w dantejskiej "Boskiej komedii" pogrążała dusze morderców i tyranów w odmętach wiecznej męki. Podobnież pod słynną grecką wyrocznią delficką znajduje się uskok delficki, którego ruchy powodowały emisję gazów z podziemi.

A dzisiaj? Zagadkowa sieć tuneli pod Baiae jest zamknięta dla zwiedzających i rzadko odwiedzana. Jakie było tak naprawdę przeznaczenie owego kompleksu tuneli? Czy rzeczywiście stanowił on wrota do świata podziemi? Czy kompleks tunelowy Baiae ma jakiś związek z grotą Aornos, tą w której mieszkała sybilla?

Więcej tutaj: http://www.oracleofthedead.com/

"Porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy wchodzicie" - Dante Aligheri, "Boska komedia" 

A jak jest w Campi Flegrei możecie przekonać się tutaj. Odsyłam do mojej galerii na Wulkanach Świata.

http://wulkanyswiata.blogspot.com/2013/05/solfatara-moja-galeria-campi-flegrei-26.html

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz